Boumans Blog

Rijken betalen bijna alle belasting

De SP pleit in het verkiezingsprogramma voor ‘sociale wederopbouw’. Zo asociaal is Nederland blijkbaar geworden. Belangrijk onderdeel is een belastingverhoging voor de rijken: “Het hoogste tarief in de inkomstenbelasting wordt verhoogd van 52 naar 55 procent,”schrijft de SP. “Er komt een nieuw toptarief van 65 procent vanaf een belastbaar inkomen van 150.000 euro.”

 

De PvdA gaat iets minder ver, maar niet veel minder. Er komt in de plannen van de sociaal-democraten een ‘solidariteitsbijdrage’. Dat is een nieuw belastingtarief van 60% over het belastbaar inkomen boven 150.000.

 

De boodschap is duidelijk: rijk Nederland betaalt te weinig belasting. Mensen met een hoog inkomen dragen te weinig bij aan de onderwijs, defensie, cultuur, natuur, dijkonderhoud en andere rijksuitgaven. Er kan wel wat meer van ze worden gevraagd.

 

Klinkt redelijk. Totdat je de cijfers bekijkt. Maandag maakte het CBS nieuwe berekeningen over de inkomensverdeling en lastendruk in Nederland bekend. Ik heb de achterliggende cijfers bij het CBS opgevraagd.

 

Het beeld is heel anders dan SP en PvdA doen voorkomen. Arm betaalt in Nederland vrijwel geen belasting. Rijk betaalt zo ongeveer alles.

 

Werknemers met een benedengemiddeld inkomen betalen in Nederland vooral premie voor de eigen zorg-, WW-, en AOW-premie. Aan de rijksuitgaven betalen ze uit hun inkomen nauwelijks mee (wel via de btw, uiteraard).

 

De armste tien procent van de Nederlandse huishoudens verdient ongeveer 9800 euro per jaar. Absoluut geen vetpot, dus gelukkig dat ze 150 euro inkomstenbelasting (ex. sociale premies en ziektekosten) betalen. Per jaar.

De volgende tien procent verdient gemiddeld 18.800 euro en betaalt 215 euro belasting. Per jaar.

 

De tien procent weer iets minder arme Nederlanders, harkt gemiddeld 24.900 euro binnen. Totale jaarlijkse inkomstenbelasting: 455 euro. 

 

Langzaam kruipt de belastingsom omhoog. De op vier na armste tien procent van de Nederlanders (32.000 euro), draagt 974 euro bij. De op vijf na ‘armsten’, dwz halverwege de inkomensverdeling (40.400 euro) levert 1706 euro in.

 

Het loopt op, maar de schatkist krijg je op deze manier niet vol. Wie betaalt er egenlijk substantieel inkomstenbelasting in Nederland? Het is – jawel – de tien procent rijksten. Gemiddeld inkomen: een lekkere 159.000.  Belastingaanslag: 33.519. Dat tikt aan!

 

De rijkste 10 procent huishoudens (dat zijn ongetwijfeld vaak tweeverdieners) betaalt 223 maal zoveel belasting als de armste 10 procent. De rijkste 10 procent betaalt ook meer dan de andere 90 procent bij elkaar. Wie durft er nog te beweren dat in Nederland de sterkste schouders niet allang de zwaarste lasten dragen?

 

 
  
  

Kunnen we nog wel bezuinigen in Nederland?

Kunnen we nog bezuinigen in Nederland? In theorie zeker. We weten precies hoe de landen aan de zuidkant van het eurogebied het mes in de uitgaven moeten zetten. De salarissen van Griekse, Spaanse en Portugese ambtenaren kunnen makkelijk met vijf procent omlaag. En de dertiende en veertiende maand die velen van hen ontvangen, mogen er ook af. Een jaar telt toch maar twaalf maanden. Ook het vakantiegeld kan fors omlaag.

Daarnaast werken de overheden in het zuiden inefficiënt. Iedere politicus deelt nutteloze baantjes uit aan familie en vrienden. Ontslag op staande voet voor iedere neuspeuterende ambtenaar! Gepensioneerden kunnen de komende jaren best zonder prijscompensatie. Werknemers stoppen in Zuid-Europa sowieso veel te vroeg met werken. Pas op hun 67ste mogen ze straks met pensioen. Eventuele stakingen en demonstraties moeten de regeringen gewoon negeren. De sociale onrust waait op den duur wel over.

Zo moeilijk is dat niet, bezuinigen. Met een kaasschaaf in de ene hand en een botte bijl in de andere kom je een heel eind. Tenzij je in het eigen vlees moet snijden. Bezuinigen binnen de landsgrenzen blijkt een stuk lastiger dan erbuiten. De eerste de beste kans die Nederland kreeg om te laten zien dat we ook hier de broekriem aan kunnen trekken, mislukte faliekant...

Lees hier verder bij De Groene Amsterdammer.

UPDATE: reactie van Abvakabo op column: "De ambtenaren eisten niet meer dan waarop ze dus recht hadden...."

Is Angela Merkel gek geworden?

De Duitse toezichthouder verbiedt 'naked short' gaan op Europese staatsobligaties en op de tien grote Duitste banken. Bovendien mogen investeerders voortaan alleen maar 'credit default swaps'  (kredietverzekeringen) kopen op eurobonds als ze die obligaties ook echt bezitten. Speculeren op een failliet Griekenland mag niet meer.

De besluiten zijn duidelijk voor binnenlands, politiek gebruik. Het EU-noodfonds moet langs het parlement, de indruk wekken dat je de speculanten aanpakt komt daarbij van pas. Materieel betekent het weinig: de cds worden vooral in Londen verhandeld, niet in Frankfurt. Bovendien: short-sell-verboden in 2008-2009 hebben ook niet aantoonbaar geholpen om de markten te kalmeren.

Toch is het idee om naakte cds te verbieden zo gek nog niet. Eerder schreef ik:

"Niemand zal beweren dat de handel in naakte cds de oorzaak is van alle problemen. Natuurlijk hebben de Grieken vooral zelf schuld. Maar de kans is wel groot dat de speculatie de problemen heeft versterkt. Wie belegt in kredietverzekeringen heeft nu eenmaal belang bij paniek. Na alle onrust van de afgelopen twee jaar is het tijd om de paniekzaaiers eens aan te pakken.

Laten we de vraag daarom omdraaien. We hoeven niet te weten hoe schuldig de speculanten precies zijn. Laat ze ons maar proberen te overtuigen van het maatschappelijk nut van de naakte cds.

Welke dienst levert een hedgefonds dat met miljoenen gokt op het failliet van Griekenland? Theoretisch zorgt zo’n hedgefonds er voor dat de cds-markt meer liquide is, waardoor het in principe makkelijker is om je tegen een Grieks faillissement te verzekeren. Maar wegen die theoretische baten op tegen de praktische kosten van onrust in het eurogebied?

Ik betwijfel het. Vijftien jaar geleden moest de cds nog worden uitgevonden. Was de wereld er toen zoveel slechter aan toe?

Als het maatschappelijke voordeel klein is, dan zijn de maatschappelijke kosten van het verbieden dat ook. Overregulering is geen gevaar. We kunnen de gok dus nemen dat we het speculeren met kredietverzekeringen ten onrechte verbieden.

Ik hoef geen spijkerhard bewijs dat de credit default swap alle problemen heeft veroorzaakt. Een preventief verbod op naaktloperij op financiële markten lijkt me een prima idee."

Het hele stuk staat hier: http://www.z24.nl/analyse/artikel_126194.z24/Opinie_Mathijs_Bouman__Alle_naaktlopers_uit_het_veld_.html

Bang voor de dalende euro? Hier de nuchtere feiten

Paniek, paniek! De euro blijft maar dalen!

“Another morning of disaster for Euro”, schrijft de Britse website Economy News.

 

Hier de feiten:

 

1. Een euro kost nu $1,229, dat is ruim vijf cent boven de koers van 1 januari 1999, toen de euro werd geïntroduceerd. En het is mijlenver boven de laagste koers van $0,825, die op 26 oktober 2000 op de borden stond.

 

2. De euro ‘bestaat’ 2939 handelsdagen. Op 1592 daarvan stond de euro onder de koers van vandaag. Dat is 54 procent. De euro is dus nog altijd bovengemiddeld duur.

 

3. Dat blijkt helemaal als je corrigeert voor prijsverschillen tussen het eurogebied en de VS. De wisselkoers op basis van ‘koopkrachtpariteit’, (dat wil zeggen: de koers waarbij het gemiddeld prijspeil in beide valutagebieden gelijk is), bedraagt volgens berekeningen van de OESO slechts $0,72.

 

4. De lagere eurokoers is goed voor de export. Hoeveel? De laatste raming van het Centraal Planbureau gaat uit van een eurokoers van $1,43. De munt staat nu pakweg twintig dollarcent lager. Op basis van eerdere berekeningen van het CPB valt te gokken dat deze lagere koers, mits die situatie twee jaar duurt, in 2010 en 2011 tezamen ongeveer een procent meer export oplevert. Dat vertaalt zich in 0,2 procent hoger economische groei.

 

5. Voor iedereen die bang is voor deflatie: dankzij de goedkopere euro gaan we inflatie importeren! Alle niet-euro goederen en diensten worden duurder.

Draait ECB speculanten een loer?

De koersen daalden opeens weer op vrijdag. Waardoor? Waren het de nieuwe regels voor debit-cards in de VS? Visa en Mastercard gingen op de New Yorkse beurs hard onderuit.

 

Of was het de Spaanse deflatie? In Spanje is de inflatie onder de nul gezakt. Dat komt nu bijzonder slecht uit. Van deflatie worden de schulden van overheid, bedrijven en vastgoedbeleggers alleen maar ondragelijker.

 

Of was het toch weer de veelgehoorde ‘onzekerheid over de bezuinigingen in euroland’? Vorige week vreesde beleggers dat eurolanden niet zouden bezuinigen, en dumpten hun aandelen. Deze week waren ze er juist bang voor dat er wel overal in het eurogebied zal worden bezuinigd. Dat gaat de groei flink remmen. Aandelen worden dan minder waard.

 

En dan was er Deutsche Bank topman Josef Ackermann - de ‘Godfather of Finance’ - die vertelde dat hij vreest dat Griekenland toch de schulden niet kan betalen. Afboeken lijkt onvermijdelijk. Nu roepen de experts al weken dat er voor de Grieken eigenlijk geen uitweg meer is. Maar als een Duitser het zegt komt dat blijkbaar harder aan.

 

De paniek leek terug. De prijs voor kredietverzekeringen voor Griekse, Spaanse en vooral Portugese obligaties schoot vandaag omhoog.

 

Onlogisch, want sinds de ECB maandag bekend maakte obligaties te gaan opkopen is het besmettingsgevaar van een Griekse default geweken.

 

Wat is er aan de hand? Analisten van Goldman Sachs hebben een theorie. De ECB laat de spreads en CDS-prijzen expres oplopen. Lichte paniek in de markt trekt speculanten aan die hun short-posities innemen. Laat ze maar een weekendje zweten, denkt de ECB. Dan pakken we ze later keihard aan. Een repeterende short squeeze om de speculanten blut te spelen.

 

Goldman Sachs schrijft vandaag in de European Weekly Analyst (een nieuwsbrief van de bank): “As the ECB steps away, markets might test their resolve by pushing spreads wider again. If that were to happen, we would expect the ECB to let it run for a bit, only to return to punish the shorts.”

 

Dat wordt lachen, maandag!

Het Hele Erge: ECB zet atoombom in

Terwijl de Europese ministers hun noodfonds oprichtten - en zo in een paar uur tijd de Europese Unie op nieuwe fundamenten zette, ging de Europese Centrale Bank nog een stap verder. Een dramatische stap.

Volgens de verklaring die vanmorgen op de website van de ECB te lezen is de bank van plan:

"To conduct interventions in the euro area public and private debt securities markets (Securities Markets Programme) to ensure depth and liquidity in those market segments which are dysfunctional."

Dit is niet zomaar iets. Dit is Het Hele Erge. De atoombom. De ECB gaat staatsobligaties kopen op de kapitaalmarkt. Dat zijn 2e-hands schuldpapieren, dus de ECB koopt niet direct uit handen van de overheden. Maar dat is een detail. De geldpers gaat aan, en de nieuwe eurobiljetten gaan (via de tussenhandel) naar de overheden met leenproblemen.

De Federal Reserve en de Bank of England gingen de ECB al voor. O ja, de centrale bank van Zimbabwe ook.

Moeten we er daarom tegen zijn? Ik vrees van niet. Wat nodig is, is nodig. Maar dat het zover heeft moeten komen dat de ECB indirect overheden op de been moet houden is ongelooflijk. 

Spanje failliet? Dan ook de Britten!

 Vraagje: welk Europees land is dit?

Tekort: 11,5% bbp, schuld: 68,1 %. Er is net een zeepbel op de vastgoedmarkt geknapt en de plannen van de politiek om het tekort hard aan te pakken zijn weinig overtuigend.

Spanje? Nee, het Verenigd Koninkrijk. Het tekort van Spanje is 11,2%, de schuld 53,2%. Dat zijn betere cijfers dan van de Britten. De Spaanse schuldquote is zelfs beter dan die van Duitsland of Nederland.

Nog een verschil: in het VK heeft de bankencrisis van 2008 er keihard ingehakt, de budgettaire gevolgen van de reddingsoperaties zijn nog niet te overzien. Spaanse banken doorstonden de crisis veel beter, dankzij de hogere kapitaaleisen van de Spaanse Centrale Bank.

In het VK zijn ze inmiddels al overgegaan op het monetair financieren van de schuld. De centrale bank koopt staatsobligaties op. Zo doen ze dat in Zimbabwe ook. Na de verkiezingen gaan de Britten wellicht verder met een verdeeld parlement en wellicht een machteloze minderheidsregering.

Ten slotte leent het VK in ponden. Als de schuld uit de hand loopt kunnen ze kiezen voor een depreciatie van de munt, zodat buitenlandse schuldeisers een groot valutarisico lopen. Euroland Spanje betaalt in euro's terug.

Laatste vraag: over welk land schijven Britse en Amerikaanse kranten griezelige verhalen? Aan welk land twijfelen de grote Angelsaksische banken en kredietbeoordelaars?

UPDATE: voor 2010 verwacht de Europese Commissie dat Britse begrotingstekort uitkomt op 12 procent. Dat is dan het hoogste tekort van alle EU-lidstaten (ja, inclusief Griekenland, Spanje, Portugal, de Baltische staten, etc)

(tweet)